Piotr Kutiak
tel. 663 740 066
e-mail: piotrkutiak@wp.pl
Więcej...

Doliną Sanu i Osławy

Trasa VIII Doliną Sanu i Osławy

Sanok (0  km)

  • osobliwości przyrodnicze:
    • Park Krajobrazowy Gór Słonnych z wychodniami skalnymi drzewodtanem bukowo-jodłowym z ścieżką dydaktyczną "Orli Kamień" i przebiegającymi przez jego grzbiet i stoki szlakiem czerwonym "sanocko-przemyskim", szlakiem żółtym łącznikowym PKP Sanok Główny - Orli Kamień, Szlakiem DZielnego Wojaka Szwejka i Szlakiem Ikon,
    • Specjalny Obszar Ochrony Ptaków Góry Słonne PLB180003 z chronionymi siedliskami ptaków, turzycowiskiem z 12 chronionymi gatunkami roślin udostępnionym przy pomocy dwóch mostków i 2 km ścieżki dydaktycznej, największe w regionie bieszczadzkim 15 ha stanowisko śnieżycy wiosennej Leucojum vernum
    • Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk Góry Słonne PLH180013 z unikatowymi siedliskami: grądy, buczyny, olszynki karpackie
    • Dorzecze Górnego Sanu PLH180021 z unikatowymi łęgami wierzbowymi i topolowymi,
    • Rzeka San PLH180007 z unikatowymi łęgami wierzbowymi
    • Pomnik przyrody nieożywionej „Orli Kamień”
    •  12 pomników przyrody ożywionej (lipy, jesion i kasztanowiec)
    • pomnik przyrody nieożywionej - źródełko siarkowe „Nad Wodospadem”
    • park miejski z końca XIX w.: 10,5 ha drzewostan jesionowo-grabowo- lipowy z 13 stoma gatunkami chronionymi o leśnym charakterze, w centrum miasta. Pamiątki historyczne w parku: Kopiec Mickiewicza z pamiątkowym głazem, budynek wodociągów z lat 30-stych XX w., pomnik Tadeusza Kościuszko, źródełko Szopena z murem oporowym i tablicą z 1910 r.
    • zespół dworsko-parkowy Mniszek-Tchórznickiego przy ul. 1000-lecia z 150-letnim starodrzewiem i dworem z przełomu XVIII/XIX w. przebudowanym w 1900 r.,
    • zespół pałacowo-dworski  z dworem starościńskim z XVIII w.  i pozostałościami parku dworskiego
  • Muzea:
    • Muzeum Budownictwa Ludowego: prawie 200 obiektów drewnianych na 38 ha powierzchni, sektory: bojkowski, łemkowski, doliniański, pogórzan wschodnich, pogórzan zachodnich, naftowy, pasterski, dworski, małomiasteczkowy - zwany Rynkiem Galicyjskim
    • Zamek, pierwotnie gotycki w latach 1523-1548 przebudowany na renesansowy - obecnie  Muzeum Historyczne w Zamku (ikony z XV-XIX w., malarstwo współczesne, największa na świecie kolekcja dzieł Zdzisława Beksińskiego; w obrębie zamku i murów miejskich wieża widokowa, studnia, bunkier niemiecki.
  • Rynek:
    • duża fontanna,
    • Ratusz Miejski z XVIII w., 
    • budynek dawnej Rady Miejskiej z r.  1875-1880r.,
    • kamieniczki z XVIII i XIX w.,
    • Biuro Wystaw Artystycznych,
    • Centrum Informacji Turystycznej,
    • Klasztor OO. Franciszkanów z 1640 r. – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia,
    • pomnik Zdzisława Beksińskiego,
    • ławeczki sanockich literatów;
  • Plac św. Jana:
    • pomnik św. Michała Archanioła,
    • budynek dawnego Zajazdu z 1799 r. obecnie siedziba Muzeum Historycznego,
    • mała fontanna,
    • kapliczka wotywna z 1810 ufundowana przez Ksawerego Krasickiego,
    • pomnik Synom Ziemi Sanoczan,
    • punkt widokowy na Skarpie Staromiejskiej,
    • upamiętnienie historii wojskowości na ścianie budynku Rynek 14)
  • Pl. św. Michała
    • fundamenty średniowiecznego kościoła pw. Św. Michała Archanioła,
    • kościół farny pw.  Przemienienia Pańskiego z 1887r. z epitafium Stefana Lubomirskiego zmarłego w 1558 r.,
    • dom Mansjonarzy z 1750-1770r. .
  • Judaika:
    • Mała Synagoga/Klaus Sadogora z 1924 r. przy ul. Rynek 10,
    • Synagoga Jad Charuzim z XIX w. przy ul. Franciszkańskiej 5,
    • sztybel przy iul. Cerkiewnwj 16, 
    • kirkut przy ul. Głogowej/Kiczury
  • pozostałe zabytkowe budynki:
    • dawny szynk "Bacówka" z XVIII w. - siedziba dyrekcji MBL przy ul. Traugutta 3,
    • budynek dawnego Gimnazjum i Liceum im. Królowej Zofii przy ul. Sobieskiego 3 z 1883 r. - obecnie Szkoła Podstawowa nr 8,
    • dawne koszary 45 Galicyjskiego Regimentu Piechoty z 1912r. przy ul. Mickiewicza 23 - obecnie Uczenia Państwowa i siedziba Straży Granicznej,
    • dawne koszary Landwehry przy ul. Sobieskiego 23 - obecnie Zespół Szkół nr 1 (przed budynkiem krzyż przebłagania i zaprojektowany przeze mnie ogród),
    • dawny Dom Żołnierza z 1924 r. przy ul. Mickiewicza 24 - obecnie Sanocki Dom Kultury,
    • XIX-wieczna secesyjna kamienica przy ul. Kazimerza Wielkiego 8 - pierwotnie C.K. sąd powiatowy i ostatnie miejsce noclegu gen. Karola Świerczewiskiego przed udanym zamachem 28.03.1947 w Jabłonkach,
    • secesyjna kamienica "Pod Atlasem" z przełomu XIX i XX w przy ul Kazimierza Wielkiego 6 z
    • kamienica Ramerówka z 1866r. przy ul. Grzegorza z Sanoka 2,
    • budynek Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół z przełomu XIX i XX w. przy ul. Mickiewicza 13,
    • willa Zaleskich "Sokole Gniazdo" na pl. św. Jana 1 z 1980-1910 r.,
    • Willa Szomka przy ul. Lenartowicza 2 - obecnie Miejska Biblioteka Publiczna,
    • Willa Domańskich przy ul. Mickiewicza 10 - dawna C.K. Okręgowa Dyrekcja w Sanoku,
    • budynek  dawnej Szkoły Ludowej - obecnie II LO przy ul. Mickiewicza 11, dawna Szkoła Ludowa im. Franciszka Józefa z 1898r.,
    • Ratusz Gminy Posada Sanocka z początku XX w.,
    • budynek z 1863 r. przy ul. Sienkiewicza 5 dawna Okręgowa Dyrekcja Skarbu, katownia Gestapo i UBP.
    • dworzec kolejowy z 1884 r.przy ul. Dworcowej
    • wille secesyjne przy ul. Głowackiego
  • zabudowa XVIIIw i XIX w kamieniczek, deptak z pomnikiem Dzielnego Wojaka Szwejka na ławeczce.
  • świątynie:
    • Klasztor OO. Franciszkanów z 1640 r. – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia,
    • kościół farny pw.  Przemienienia Pańskiego z 1887r. z epitafium Stefana Lubomirskiego zmarłego w 1558 r.
    • kościół rzymskokatoliski pw. Najświętszego Serca Jezusowego przy ul. Lipińskiego 54 z 1931 r.,
    • dawny Archikatedralny Sobór Prawosławny (dziś cerkiew parafialna) pw. Świętej Trójcy z 1784 r. z XVII w. z cudowną Ikoną Matki Boskiej Sanockiej,
    • drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego z 1844r. przy ul. Kółkowej 5 - obecnie kościół rzymskokatolicki, 
    • greckokatolicka cerkiew pw. św. Dymitra przy ul. Najświętszej Maryi Panny 18,
    • Zbór Zielonoświątkowców w budynku lazaretu z I wojny światowej,
    • Kościół polsko-katolicki z okresu międzywojennego przy ul. Słowackiego 20
    • Kaplica pw. św Maksymiliana Kolbe przy ul. Zagrody 10
    • kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia NMP przy ul. Najświętszej Maryi Panny 18,
    • Kościół rzymskokatolicki pw. Chrystusa Króla  z pomnikiem św. Zygmunta Gorazdowskiego
  • kapliczki: kapliczka wotywna z 1810 r. ufundowana przez Ksawerego Krasickiego, XIX-wieczna kapiliczka Opatrzności Bożej przy Dworcu Multimodalnym, kapilczka przy ul. Płowieckiej z 1952 r. (dar Witolda Piątkiewicza z Łodzi), kapliczka przy ul. Słowackiego.
  • ekspozycja militariów w dawnej jednostce wojskowej, sowieckie żelbetonowe schrony bojowe z 1939-41 r. (16 obiektów), czołg T-34 przy moście Białogórskim
  • nekropolie:
    • Cmentarz Centralny przy ul. Matejki z lat siemdziesiątych XVIII w.
    • Cmentarz Centralny przy Rymanowskiej z końca XVIII w. z kawaterą żołnierzy poległych podczas I i II wojny światowej, kwaterą żołnierzy radzieckich, z grobowcami Beksińskich, Lipińskich, burmistrzów i kapłanów sanockich, pomnikiem Golgota Wschodu, dębami pamięci,
    • cmentarz jeniecki z 1941 r. przy ul. Zaręby,
  • liczne punkty gastronomiczne:
    • restauracja w Hotelu Sanvit,
    • Karczma Jadło Karpackie,
    • Proziakownia♥
    • Słodka Budka♥
    • Johny's (pub)
    • Stary Kredens
    • Kawiarnia u Mnicha
    • u Wojaka Szwejka
    • Bar u Basi (dania domowe)♥
    • Daga Jaga
    • Central Park
    • Pierożarna♥
    • Restauracja Xavito ♥♥
    • Red Pizza (na dowóz)♥
    • Mc Donald's (z McDrive)♥
    • Restauracja Finezja♥
    • Restauracja NoBo Cafe♥
    • restauracja Hotel Bona
    • Restauracja Galicja
    • Restauracja Tawerna
    • Karczma przy skansenie
    • Bar Bangkok
    • Dersim Kebab ♥
    • Royal Palace
  • liczne miejsca noclegowe:
    • Hotel Wiki Sanok Events & Bowling♥
    • Hotel Bona ****
    • Hotel Sanvit***♥
    • Hotel Jagielloński**♥
    • Hotel PTTK***
    • Villa Dom Julii**
    • Hotel MOSiR
  • atrakcje/rozrywka/sport:
    • Hotel Wiki Sanok Events & Bowling ul.Stróżowska  - kompleks boisk sportowych, plac zabaw dla dzieci, plenerowa siłownia
    • BowlingClub, Generała Bema 1b,
    • Klub Cacao Tropik Music & Bowling ul. Traugutta 9,
    • Stadion MKS Stal Sanok - obiekt Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Żwirki i Wigury 10 - boisko, bieżnie, siłownia
    • zespół basenów Centrum Rehabilitacji i Sportu przy ul. Królowej Bony 4
    • Tyrolka Sanok (w sezonie turystycznym zjazdy na linach przez rzekę San
    • spływy pontonami Zielony Ponton
    • spływy kajakowe Michał Lorenc
    • spływy pontonowe Bieszczady Aktywnie
    • Winnica "Dolina Sanu"
    • Winnica Jarosz
    • Łowisko Koła Wedkarskiego  PZW  nr 3 w Sanoku
    • ścieżki rowerowe - Velo San
    • Centrum Sprtów Ekstremalnych - ścianka wspinaczkowa ul. Poprzeczna 2

Zahutyń (1 km) wieś pomiędzy Sanokiem a Zagórzem. Liczy prawie 1300 mieszkanców. położona nad potokiem brodek na stokach Pasma Wiechy.

  • Stanowisko dokumentacyjne "Stanowisko języcznika zwyczajnego"  - prawie 2 ha obszar jaworzyny karpackiej z dużą ilością ww. chronionej paproci w runie (osobiście wykonałem kilkanaście lat temu ekspertyzę dla Gminy Zagórz powołołującą ww. formę ochrony przyrody) 
  • Dom Zakonny Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej i rzymskokatolicki kościół  pw. Matki Boskiej Królowej Polski.
  • noclegi i gastronomia: DOM Lwowski, Chata Starych Znajomych
  • Velo San trasa rowerowa z wieżą widokową - moje ulubione miejsce, gdzie prowadzę zajęcia przyrodnicze (1-2 razy w miesiącu).\
  • ścieżki na pasmo Wiechy i najwyższy szczyt Katy
  • pomnikowy dąb szypułkowy
  • w Zahutyniu mieszka mój kolega przyrodnik Miru - Spartan - Mirosław Kazimierczak, emerytowany nauczyciel, trener II kl. gimnastyki, fitness, społecznik, maratończyk, prezes UKS SPARTANIE. Niestrudzony sportowiec, człowiek o wielkim sercu, świetny wychowawca. Jest bohaterem wielu reportaży w prasie ogólnopolskiej i lokalnej. To jest dla mnie legenda regionu bieszczadzkiego!

Zagórz (5 km) Wieś założona w XIV w. Obecnie miasto liczące około 5,5 tys. miszkańców. Malownicze położenie zawdzięcza ukształtowaniu w dolinie rzeki Osławy i otoczeniu Pogórza Bukowskiego oraz Gór Sanocko-Turczańskich. Zagórz rozsławiał bard sanocki Zygmunt Kaczkowski w swojej trylogii: "Grób Nieczui", "Olbrachtowi Rycerze" i "Ostatni z Nieczujów".

  • Sacrum:
    • rzymskokatolicki kościół murowany z 1697 r.  pw. Wniebowzięcia NMP - sanktuarium Matki Bożej z XV w. ikoną Zwiastowania
    • droga krzyżowa - galeria bieszczadzkich twórców
    • murowana cerkiew prawosławna pw. Michała Archanioła z 1836r.
    • cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła z 1939r.
    • Szlak Papieski z pomnikiem upamiętniającym wędrówki św. Jana Pawła II po Bieszczadach przy dworcu PKP
    • krzyż milenijny i okopy Pułaskiego
  • Tożsamość:
    • zabytkowa lokomotywa parowa TKt48-124
    • ruiny klasztoru Karmelitów Bosych z pocz. XVIII w. z ogrodami i wieżą widokową oraz Foresterium z wystawą obrazów, wystawą czasowa, restauracją salą mnicha, hologramami i goglami VR z wizualizacją klasztoru oraz kinem 4D
    • torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
    • cmentarz z I wojny światowej
    • cmentarz z III wojny światowej
    • pomnik pomordowanych przez UPA
    • pomnik Konfederata
  • Natura:
    • liczne „badunie” i promenada nad Osławą (deptak, siłownie, trawiasta plaża, bród na Osławie wyłożony płytami)
    • kamieniołom i zbiorowiska kserotermiczne na skarpie opadającej do Osławypomniki przyrody przy prawosławnej cerkwi i sanktuarium
    • zielony szlak Zagórz - Krysowa
    • punkt widokowy na Skowronówcekompleks sportowy Zakucie - skocznie narciarskie
  • Galerie
    • Bieszczadzkiej Grupy Twórców Kutury
    • Jana Mogilanego

Tarnawa Dolna (11 km) wieś nad rzeką Osławą liczy ponad 1 tys. mieszkańców.

  • pomnikowy dąb szypułkowy przy szkole podstawowej,
  • meandry Osławy z baduniami (dołami w rzece wykorzystywanymi jako kąpieliska) i progami fliszu karpackiego
  • punkty widokowe przy zielonym szlaku
  • odkrywka fiszu karpackiego nad Osławą
  • prawosktęt na Tarnawę Górną: murowana cerkiew greckokatolicka pw. Zaśniecia MB z 1817 r. w ruinie, pomnikowy dąb szypułkowy "Mikołaj", kosciół rzymskokatolicki pw św. Wojciecha z 1933 r., XIX w. murowany dwór, kapliczka pw. św Jana Nepomucena, droga powiatowa przez Przełęcz pod Gruszką 500 m n.p.m. do Leska, droga powiatowa przez Przełęcz pod Gabrów Wierchem 568 m n.p.m. do Mchawy)

Czaszyn (14 km) wieś przy drodze wojewódzkiej nr 892 (Zagórz – Komańcza) i likii kolejowej nr 107 (Zagórz- Łupków). Połozona nad rzeką Osławą na stokach gór Szymanowej 548 m n.p.m., Średniego Dzioału 487 m n.p.m., Jedlicza 404 m n.p.m. i Patroli 488 m n.p.m. 

  • murowana cerkiew greckokatolicka p.w. Św. Mikołaja z 1835r.
  • murowany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 2011 r.
  • meandry Osławy/ Przełomy Osławy
  • stacja PKP - możliwośc dojazdu rowerem
  • liczne punkty widokowe na wzgórzach wokół wsi
  • szlak niebieski (Sanok - Chryszczata)
  • noclegi: Karolówka Nad Osławą, Lisia polana Czaszyn,

Brzozowiec (17 km) przysiółek Czaszyna

  • panorama na Beskid Niski, Bieszczady, Pogórze Bieszczadzkie oraz Góry Słonne

Kulaszne (20 km)  wieś położona nad potokiem o tej samej nazwie (dopływ Osłąwy). Zabudowania położone są w sąsiedztwie drogi wojewódzkiej 889. Wieś liczy prawie 200 mieszkanców. Kulaszne jest jedną z najpiękniejszych wsi na omawianej trasie. Malownicze otoczenie i możliwość pozostawienia pojazdu przy cerkiewce zachęca do dłuższego postoju ta tym odcinku trasy.

  • najmłodsza cerkiew grekokatolicka wp. Michała Archanioła w Bieszczadach z 2003r. z cmentarzem przycerkiewnym
  • rzymskokatolicki kościół filialny pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy
  • XIX wieczna dzwonnica po starej cerkwi przy kościele
  • grób bieszczadzkiego artysty Jędrka "Połoniny" Wasielewskiego z krzyżem z 120 podków
  • punkt widokowy przy serpentynach na Beskid Niski, Pogórze Przemyskie oraz Bieszczady Zachodnie

Szczawne (24 km) - jedna z najstarszych miejscowości w gmine Komańcza. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z XV w.

  • ozdobą Szczawnego jest dawna cerkiew greckokatolicka (obecnie prawosławna) pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Boskiej z 1888 r. z wolnostojącą współczesną świątni drewnianą dzwonnicą oraz cmentarzem przycerkiewnym i murkiem okalającym świątynię.  To jedna z moich ulubionych świątyń, którą odwiedzam z grupami wycieczkowymi i pielgrzymkowymi. Dzięki prelekcjom opiekunki świątyni Pani Anny Wojnarowicz (świetnie przygotowanej i bardzo życzliwej dla grup wycieczkowych) zwiedzanie świątyni jest la wielu osób niezapomnianym przeżyciem wpisanym w szeroko pojęty ekumenizm.
  • wzgórze, na którym wybudowano cerkiew to świetny punkt widokowy na dolinę Osłąwy oraz Suliłę.
  • Ichtios Grup Sp.  z o o - producent węgla drzewnego.
  • stawy "Luktyk" Koła PZW Pstrąg - możliwość wędkowania "sportowego" oraz z zabieraniem ryb wg limitów łowiska.
  • noclegi Komandorówka,
  • koło wspomnianego zakładu produkcji węgla drzewnego znajduje się droga i ścieżka na Rzepedkę 708 m n.p.m. (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)
  • drewniana cerkiew greckokatolicka p.w. Zaśnięcia Matki Bożej (obecnie prawosławna) z 1888 r.

Rzepedź (29 km) miejscowość liczy ponad 1100 mieszkańców. W XIX w. należała do Jana Kantego Podoleckiego - poety (autora "Hnatowego Berda"), publicysty, badacz kultury ludowej, działacza niepodległościowego. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 889, linia kolejowa 107 oraz zarośnieta linia kolejki wąskotorowej. Poza wymienionymi w Rzepedzi wartymi  odwiedzenia obiektami są:

  • drewniana filialna cerkiew greckokatolicka pw. Mikołaja Cudotwórcy z 1824 r. z cmentarzem przycerkiewnym i starodrzewiem\
  • rzymskokatolicki kościół pw. Św. Maksymiliana Kolbe
  • droga do Turzańska – czynnej w kulcie drewnianej cerkwi prawosławnej pw. Św. Michała Archanioła z 1801 r. wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przełęczy pod Suliłą i
    niebieskiego szlaku (wyjście na Suliłę 759 m n.p.m. szczyt Korony Ziemi Sanockiej); przy drodze malowane chyże łemkowskie
  • przez starą część wsi obok cerkwi droga i ścieżka na Rzepedkę 708 m n.p.m. (szczyt Korona Ziemi Sanockiej)
  • miejsca noclegowe: Dom Rekolekcyjny Ruchu Światło- Życie, Pod Suliłą
  • zniszczony cmentarz wojenny z I wojny światowej na widokowym wzgórzu 525 m n.p.m.; grób oficera z 1915 r.
  • jaskinia/schron w fliszu karpackim nad brzegiem rzeki Osławy
  • torowisko Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej przy zakładzie Drzewnym Nowy Styl
  • prawoskręt na Jaworniki – droga do wysiedlonej wsi Jaworniki z cerkwiskiem i śladami po zabudowaniach oraz przydrożnymi krzyżami z pocz. XX w.
  • przystanek PKP możliwość dojazdu z Sanoka pociągem wraz z własnym rowerem i odbycia ciekawej wycieczki rowerowej
  • liczne miejsca noclegowe: Dom Rekolekcyjny Ruchu Światło- Życie, OW. Suliła zniszczony cmentarz wojenny z I wojny światowej na widokowym wzgórzu 525 m n.p.m.

Komańcza (35 km) wieś z siedzibą władz gminnych, położona nad Osławą i Kumanieckim Potokiem/Barbarką. W Komańczy na uwagę zasługują:

  • Klasztor Sióst Świętej Rodziny/Sióstr Nazaretanek w drewnanym budynki pamietającym czasy dawnego przedwojennego uzdrowiska (Komańcza Letnisko) z 1928 r. z Izbą Pamięci, kaplicą i pomnikiem bł. Stefana Wyszyńskiego (miejsce internowania Prymasa Tysiąclecia w okresie od 29 października 1955 do 28 października 1956), przy miejscu kultu kawiarnia „Prymasówka"
  • cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej założony w latach 1915–1916, znajdujący się przy stacji PKP Komańcza Letnisko.
  • figura Matki Bożej Leśnej w Komańczy Letnisko,
  • drewniana willa z lat 1933–1934, w której po wojnie urządzono schronisko turystyczne, potem Schronisko PTTK Podkowiata, od 2010 Leśna Willa PTTK im. Ignacego Zatwarnickiego.
  • cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Matki Bożej z 1988r.
  • rzymskokatolicki drewniany kościół pw. Św. Józefa z 1927, odbudowany po pożarze w 1944 w latach 1949–1950.
  • odbudowana po pożarze cerkiew prawosławna pw. Opieki Matki Bożej z 2010 r. z dzwonnicą ocalałą po pożarze cerkwi z 1802 r
  • pomnik w hołdzie poległym za ojczyznę w latach 1914–1921 i 1939–47 z 2010 ustawiony w centrum miejscowości,
  • ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna biegnąca dookoła Komańczy z tarasem widokowym na Wierchu 598 m n.p.m.
  • torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej i Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej
  • kamieniołom z piaskowcem cergowskim
  • Czerwony Główny Szlak Beskidzki prowadzący: na wschód do rezerwatu „Zwiezło” i na Chryszczatą (szczyt Korony Ziemi Sanockiej) i na zachód na Tokarnę 777 m (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)
  • szlak turystyczny zielony  o przebiegi Komańcza – Dołżyca – Garb Średni (822 m n.p.m.) – Kanasiówka (823 m n.p.m.) – Moszczaniec
  • kulturowe szlaki: Śladami Dobrego Wojaka Szwejka i Szlak Ikon Doliny Osławy

Rzepedź (41  km)
Szczawne (46 km)
Wysoczany (56 km) wieś licząca 120 mieszkańców. Z atrakcji ww. miejscowości na uwagę zasługują:

  • kopalnia Piaskowca "Wysoczany" wydobywająca piaskowiec krośnieński, drobnoziarnisty o spoiwie wapienno-ilastym
  • rezerwat „Przełom Osławy pod Mokrem”
  • prywatna stadnina koni Ośrodek Jeździecki Tarpan
  • murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewii z 1994r.
  • torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej i stacja PKP (możliwość dojazdu z rowerem pociągiem i odbycia ciekawej wycieczki)
  • ścieżka na Żurawinkę 569 m.n.m i dalej na Kuty 664 m n.p.m. (szczyt Korona Ziemi Sanockiej)
  • noclegi Agroturystyka u Ani - Wysoczany, Pensjonat Sokolisko, Rancho Quadzik

Mokre (61 km) - wieś nad rzeką Osławą przy linii kolejowej nr 107 (Zagórz – Łupków, z przystankiem Mokre Małopolskie) oraz przy drodze powiatowej nr 2229R (Prusiek-Wysoczany). Zamieszkuje ją 400 mieszkańców. Mokre jest bardzo ciekawą wsią; znajduje sie tu siedziba największego lokalnego biura podróży, co roku odbywa sie tu festyn ludowy „Święto kultury nad Osławą” , impreza dotowana jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dwudniowy festyn o 34-letniej tradycji to kiermasze oraz występy zespołów regionalnych z Ukrainy, Słowacji oraz Polski. Na uwagę zasługują:

  • murowany kosciół filialny pw. Miłosierdzia Bożego
  • murowana cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego z 1992r. z  ikonostasem z 1900 r. ze Stubianki (przekazany w depozyt przez Muzeum w Łańcucie),
  • rezerwat "Przełom Osławy w Mokrem"
  • kąpieliska na Osławie/badunie
  • dawna kopalnia ropy naftowej
  • torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
  • siedziba Bieszczady Biuro Podróży Bieszczader
  • rowerowy szlak Dzielnego Wojaka Szwejka
  • długa kładka/most wiszący na Osławą
  • Kuźnia Skarbów (metaloplastyka, biżuteria, zajęcia/warsztaty)
  • Zespół Pieśni i Tańca "Osławiany"
  • Beladhora – symboliczne wzgórze między Mokrem i Morochowem, miejsce palenia tradycyjnych sobótek na w czerwcowe imieniny Jana/Święto Iwana Kupały, zwyczaju sięgającego swymi korzeniami czasów pogańskich, związanego z kultem słońca i ognia, głęboko powiązanego z obrzędem oczyszczania poprzez ogień i zanurzenie się w wodzie.
  • noclegi: Agroturystyka pod Orzechem, Dom w Mokrem

Morochów (63 km) - wieś nad Osławą licząca prawie 300 mieszkańców. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1402 r., jedno z najstarszych miejsc wydobycia ropy naftowej - 1884 r. Atrakcje:

  • parafialna drewniana cerkiew prawosławna pw. Spotkania Pańskiego z 1836 r.
  • murowana rzymskokatolicka kaplica pw. Św. Jana z Dukli
  • wiszący most nad Osławą
  • stodoła, w której odbywały się warsztaty artystyczne w ramach Szkoły Dziedzictwa Kulturowego Pogranicza

Poraż  (69 km) - duża licząca ponad 1300 mieszkańców wieś, o XIV wiecznym rodowodzie. Lokowana na prawie niemieckim, zwana niegdyś Kuntzendorf. 

  • zameczek Gubrynowiczów „ostatni zamek Rzeczypospolitej z lat 20-stych XX w.,
  • barokowy kościół murowany pw. Matki Boskiej Gromnicznej z 1784 r. z plebanią z XIX w.
  • izba regionalna
  • punkt widokowy na Księżej Górze - dojście szlakiem niebieskim
  • Góra Ruskie Budy/Katy 525 m n.p.m. (szczyt Korona Ziemi Sanockiej dojście szlakiem niebieskim
  • przez poraż przebiega szlak niebieski (Sanok - Chryszczata 997 m n.p.m.)

Zagórz (75 km)

Sanok (80 km)